Aspergersyndroom

Kenmerken van deze vorm van autisme 

Kenmerkend voor deze diagnose is dat je goed kunt praten en leren, maar wel moeite hebt om taal te begrijpen en te snappen wat andere mensen denken en voelen. Mensen met Asperger hebben vaak de neiging om veel te praten, en hebben vaak meer fantasie en een grotere behoefte aan vriendschappen en relaties dan mensen met klassiek autisme. 

De gedragskenmerken van deze stoornis werden in 1944 voor het eerst beschreven door de Oostenrijkse kinderarts Hans Asperger, vandaar de naam. Het heeft lang geduurd voordat de ideeën van Asperger – oorspronkelijk gepubliceerd in het Duits – tot de Engelse vakliteratuur waren doorgedrongen. De stoornis van Asperger is in Nederland pas sinds de jaren tachtig bekend. Lorna Wing heeft deze term toen voor het eerst weer gebruikt. 

Mensen met de stoornis van Asperger hebben net als mensen met klassiek autisme problemen met sociale interactie en een opvallend beperkt repertoir van interesses en activiteiten. Het verschil is de spraakontwikkeling. Mensen met de stoornis van Asperger hebben een normale spraakontwikkeling. Maar dat wil niet zeggen dat ze geen communicatieproblemen hebben. Vooral met de meer subtiele sociale aspecten van communicatie hebben ze problemen. Mensen met de stoornis van Asperger hebben een normale of hoognormale intelligentie. 

Voor een diagnose Asperger moet volgens DSM-IV-TR voldaan worden aan de volgende criteria: 

  1. Kwalitatieve beperkingen in de sociale interactie, zoals blijkt uit ten minste twee van de volgende items:
  • duidelijke stoornissen in het gebruik van veelvoudig non-verbaal gedrag, zoals oogcontact, gelaatsuitdrukking, lichaamshouding en gebaren om de sociale interactie te bepalen 
  • er niet in slagen met leeftijdgenoten tot relaties te komen die passen bij het ontwikkelingsniveau 
  • een tekort in het spontaan proberen met anderen plezier, bezigheden of prestaties te delen (bijvoorbeeld het niet laten zien, brengen of aanwijzen van voorwerpen die van betekenis zijn) afwezigheid van sociale of emotionele wederkerigheid 
  1. Beperkte, zich herhalende en stereotiepe patronen van gedrag, belangstelling en acitviteiten, zoals blijkt uit ten minste één van de volgende items:
  • sterke preoccupatie met één of meer stereotiepe en beperkte patronen van belangstelling die abnormaal is in intensiteit of aandachtspunt 
  • duidelijk rigide vastzitten aan specifieke niet-funcionele routines of rituelen 
  • stereotiepe en zich herhalende motorische maniërismen (bijvoorbeeld fladderen, draaien met hand of vingers of complexe bewegingen met het hele lichaam) 
  • aanhoudende preoccupatie met delen van voorwerpen 

 

 

 

Beperkingen 

  • Contact met anderen  
    Sociale contacten verlopen moeizaam bij mensen met Asperger. Dit komt doordat zij zich moeilijk in kunnen leven in anderen. Ze vermijden vaak oogcontact. Ze hebben moeite om sociale regels te begrijpen en te volgen. Ze sluiten zich vaak af voor de buitenwereld. 
     
  • Communicatie en taal  
    Mensen met Asperger hebben moeite om indirecte, non-verbale taal te begrijpen. Dit zijn bijvoorbeeld gezegden, gebaren of gezichtsuitdrukkingen. 
     
  • Interesses en activiteiten  
    Mensen met Asperger hebben vaak interesse voor maar één of twee voorwerpen, activiteiten of gedachten. Ze kunnen eindeloos hetzelfde doen. Bijvoorbeeld naar dezelfde muziek luisteren of steeds praten over hetzelfde onderwerp zoals landkaarten of dinosaurussen. 
     
  • Motorische onhandigheid. 
     
  • Gevoeligheid voor geluiden, geuren en aanrakingen. 

 

 

Begeleiding 

Behandeling 

Omdat de oorzaken van ASS nog niet bekend zijn, is het (nog) niet mogelijk deze te verhelpen. ASS is dus nog niet te genezen en nog maar beperkt te behandelen. De behandeling richt zich meestal op twee aspecten. Aan de ene kant op het aanleren van vaardigheden om zo goed mogelijk met de beperkingen om te gaan. Aan de andere kant is de behandeling gericht op het aanpassen en informeren van de omgeving. Denk hierbij aan aanpassingen op school of het werk, zoals een vaste werkplek of een vaste dagindeling of het informeren van werkgevers.